Teeltwisseling en schoonmaak kas: de noodzaak en stappen op een rij

Hoe belangrijk is een goed voorbereide teeltwisseling voor jouw volgende teelt? In dit artikel staan we stil bij de redenen waarom moderne kwekers met alle aandacht naar hun teeltwisseling kijken en welke onderdelen extra aandacht verdienen. We delen tips en tricks maar ook concrete voorbeelden en producten waarmee wij voor onze klanten het verschil maken.

De teeltwisseling en hoe deze door kwekers aangepakt wordt verschilt per regio en per kweker. Ook de timing van de oogst heeft hier invloed op. Bijvoorbeeld in Canada laten kwekers in de koude maand december hun kas vaak leeg, dan hebben ze dus ruim de tijd om schoon te maken. Hetzelfde geldt voor Spanje, daar kweken ze van Augustus tot Mei en is de kas dus in de heetste zomermaanden ook leeg. Terwijl in Nederland er in veel kortere tijd geruimd en schoongemaakt moet worden om de teeltwisseling vlekkeloos te laten verlopen en efficiëntie dus voorop staat.

Maar de redenen om met alle aandacht naar jouw teeltwisseling te kijken zijn in elke regio hetzelfde:

• maximaliseren opbrengst van het gewas
• voorkomen van ziektes en de verspreiding daarvan

Teeltwisseling: opbrengst kas optimaliseren

Teeltwisseling is noodzakelijk omdat na iets minder dan een jaar de plant en het substraat zijn uitgeput. Als je een groentegewas hebt, bijvoorbeeld een tomaat, die plant kan tot 18 meter lang worden en tijdens de groeicyclus heeft deze plant ook al een aantal ziektes van zich afgevochten. Het wortelgestel is op een gegeven moment niet meer op orde en het substraat is uitgeput. Kort gezegd, de plant levert vanaf dat moment te weinig op. De afzwakkende plant is veel vatbaarder voor ziektes en vraagt dus om meer aandacht en correctie. In de groenteteelt produceert een gewas hierdoor maximaal één jaar.

Dat is in de sierteelt wel anders. Gerbera’s of rozen bijvoorbeeld kunnen een jaar of 5 produceren. Je ziet in een opgaande productie dat hoe ouder een plant wordt hoe beter hij gaat produceren, maar op een gegeven moment is het optimum bereikt en loopt de lijn weer naar beneden. Maar het kan ook gewoon de behoefte in de markt zijn. Neem bijvoorbeeld een Oranje roos, dat is nu helemaal hot maar kan over een paar jaar wel niks meer opbrengen. Dan ruim je zo’n gewas ook voortijdig.

Hygiëne in de kas voorkomt ziektes bij gewas

Naast het maximaliseren van de opbrengst uit je kas is er nog een andere belangrijke reden om met veel aandacht naar de teeltwisseling te kijken. Een uitgeput gewas is vatbaarder voor ziektes én je wilt voorkomen dat ziektes van de oude teelt terugkomen bij de nieuwe teelt.

Hortus Supplies International helpt haar klanten en partners met een goede voorbereiding en efficiënte uitvoering van de teeltwisseling. Wij staan klaar met advies, ondersteuning en de producten die nodig zijn om de teeltwisseling vlekkeloos te laten verlopen. Meer weten over wat dat voor jouw bedrijf betekent? Neem contact met ons op.

Teeltwisseling: welke fases zijn er en waar let ik op?

Aan het einde van de teelt stopt de kweker met de voeding zodat het gewas gedeeltelijk afsterft. Dit zorgt ervoor dat er minder groenmassa is na het ruimen en zorgt voor lagere afvalkosten.

Teeltwisseling: oude gewassen ruimen

Vaak worden de planten door middel van touw ondersteund in de kas. Dit touw wordt doorgesneden en de planten vallen hierdoor in de paden op de looftrekdoeken. Aan het begin van het pad is een gewasversnipperaar opgesteld die de doeken met daarop de planten naar binnen rolt en versnippert. Het groenafval wordt naar een centrale partij gebracht die het netjes verwerkt

In Nederland leveren loonbedrijven vaak de doeken, machines, afvalcontainers en personeel om alle planten uit de kas te ruimen. Dat hoeft de kweker allemaal niet te doen. Een kweker plant het moment waarop de kas geruimd moet worden en kan daarop rekenen. Het loonbedrijf bedient vaak een heel aantal vaste klanten in een bepaalde regio. Maar in bijvoorbeeld Noord-Amerika zijn de afstanden daarvoor te groot. Daar hebben bedrijven vaak zelf een versnipperaar zodat ze onafhankelijk zijn.

Teeltwisseling: substraat verwijderen

Tomaten- of paprikaplanten groeien op kokos- of steenwol matten die ook uit de kas verwijderd moeten worden. Deze worden naar de afvalverwerking gebracht waar ze het laten verteren en recyclen. Buiten Nederland is dit vaak minder goed geregeld. Waar in Nederland alle soorten afval netjes gescheiden worden en een plek krijgt leggen kwekers in andere landen het vaak achter hun kas. Natuurlijk verteert het met de tijd maar ze vergeten soms dat er allerlei verontreiniging en ziektes in dat afval verstopt kan zitten. Een infectie waait bijvoorbeeld zo je kas weer in met alle gevolgen van dien. Wij raden onze klanten dan ook aan om hier goed over na te denken: waar laat je het afval na de teeltwisseling?

Gronddoeken vervangen of reinigen

Het vervangen van de gronddoeken gebeurt doorgaans één keer in de vijf jaar dus dat is een uitzondering. Maar tijdens elke teeltwisseling wordt het buisrailsysteem opgehangen aan de kasconstructie zodat alle gewasresten naar de grond vallen en uit de kas geveegd kan worden. Je voorkomt niet dat sommige insecten door het gronddoek heen in de grond gaan, sommige kwekers behandelen daarom ook de grond nog met (natuurlijke) gewasbeschermingsmiddelen. De gronddoeken worden natuurlijk mee gereinigd tijdens het reinigen van de glasopstanden.

Glasopstanden van kas reinigen

De kweker begint met het verwijderen van het krijt en andere vervuiling van het kasdek van zijn kas met een speciale schoonmaakmachine. De glasopstanden aan de binnenkant van de kas worden ook grondig gereinigd met een machine die wederom over het buisrailsysteem kan bewegen. De machine die onze voorkeur geniet is een machine met beweegbare sproeiers die heen en weer bewegen over het kasdek. Met deze machines weten kwekers zeker dat de binnenkant van de kas, in korte tijd, zeer grondig en volledig gereinigd wordt. Dit is een enorm voordeel ten opzichte van het handmatig schoonmaken, dat vaak in meerdere rondes gebeurt (schoonmaak en naspoelen) en daarmee arbeidskosten tot gevolg heeft. Ons speciale schoonmaakmiddel, Organic Clean XL , laat daarnaast een residu achter dat voorkomt dat vuil zich kan hechten aan de net schoongemaakte glasopstand.

Schermdoeken kas reinigen

Het reinigen van schermdoeken is iets dat maar weinig partijen aandurven, er zijn hierdoor maar weinig methodes en middelen beschikbaar. Terwijl schermdoeken wel degelijk een factor zijn op het gebied van hygiëne. Hortus Supplies International heeft een uitstekend natuurlijk product hiervoor en test deze al enkele jaren uitgebreid samen met een partner. Buiten het feit dat het niet belastend is voor het milieu heeft het een hoge effectiviteit. Diverse van onze klanten gebruiken dit al voor het reinigen van hun schermdoeken en weten zo hun hygiëne naar een nog hoger niveau te tillen.

Irrigatie sytemen schoonmaken en onderhouden

Bij elke plant staat een pen met een micro-slangetje vanaf de hoofdleiding zodat de plant een periodieke afgifte aan water met voedingsstoffen krijgt. Tijdens het gebruik ontstaat er gedurende het jaar een zogenaamd bio-film aan de binnenkant van de slang waardoor je meer druk gaat opbouwen in het systeem. Daarnaast kunnen er zich diverse schimmels of ziektes vormen op de pen. Er zijn drie manieren om dit op te lossen:

1. Specifieke meststoffen gebruiken die voorkomen dat er een bio-film ontstaat
2. Actief chloor toevoegen aan de irrigatie, dit geeft geen schade aan het gewas en voorkomt zowel ziektes als het ontstaan van bio-film
3. Door tijdens de teeltwisseling het gehele systeem met zuur te reinigen of een “ shock behandeling” met gestabiliseerd waterstofperoxide en uitgebreid te spoelen

Teeltgoot reinigen: belang van een goed reinigingsmiddel

Substraat ligt natuurlijk op zogenaamde teeltgoten, stalen goten met een speciale coating waarmee het overtollige water met toegevoegde voeding opgevangen en afgevoerd wordt. Ook deze goten moeten grondig gereinigd worden door middel van speciale machines die over het buisrailsysteem kunnen bewegen.

Daarbij is het schoonmaakmiddel een belangrijk aspect. Chloor maakt alles natuurlijk uitstekend schoon en is erg goedkoop maar het tast op termijn ook het materiaal of de coating aan waar je mee werkt. Op korte termijn gaat het goed maar op de lange termijn heeft het zeker invloed op de levensduur van je installatie. En aangezien teeltgoten een aanzienlijke investering zijn raden wij onze klanten altijd aan om te investeren in die lange levensduur. Daarbij komt het feit dat er in toenemende mate met speciale middelen schoongemaakt wordt vanwege de hygiëne, kwekers weten zo zeker dat ze bepaalde infecties zo buiten de deur houden. De voordelen van de speciale schoonmaakmiddelen wegen ruim op tegen de iets hogere kosten.

Na het reinigen van de teeltgoten is jouw kas klaar voor de volgende teelt.

Heb je vragen over een bepaald onderdeel van de teeltwisseling of zou je het op prijs stellen als een van onze specialisten eens meekijkt met jouw plan van aanpak voor de volgende teeltwisseling? Neem dan contact met ons op!